Pomóż walczyć z trucicielami [video]

?Interaktywna mapa to narzędzie wspomagające walkę z nielegalnym spalaniem odpadów. Mieszkańcy wciąż mogą zgłaszać niepokojące informacje pod numerem telefonu 986″ ? mówi Komendant Straży Miejskiej Miasta Krakowa Adam Młot.

Komendant podkreśla, że wiele osób nie wie jakie są konsekwencje spalania odpadów dla środowiska i zdrowia. Strażnicy prowadzą więc też działalność edukacyjną w tym zakresie informując podczas kontroli o szkodliwości tego procederu.
Pomysł opracowania interaktywnej mapy powstał m.in. po rozmowach z działającymi w Krakowie stowarzyszeniami działającymi na rzecz poprawy jakości powietrza.

Należy pamiętać, że kolor czy zapach dymu wydobywającego się z komina nieruchomości nie jest jednoznacznym wskaźnikiem, że w instalacji grzewczej budynku spalane są odpady. Umieszczenie na mapie wskaźnika nie pozwoli więc jednoznacznie stwierdzić, że na danym terenie dochodzi do takiego procederu. Wskazane przez internautów punkty będą dla straży Miejskiej ważnym sygnałem, że należy przeprowadzić kontrolę instalacji grzewczych.
Dlaczego walka z nielegalnym spalaniem odpadów jest tak ważna?
Przy spalaniu śmieci w niskich temperaturach (od 200 do 500 stopni C) – a takie panują w przydomowych piecach – do atmosfery wydobywa się niczym nie oczyszczony dym, zawierający szkodliwe substancje np. tlenki azotu, dwutlenek siarki, metale ciężkie (np. kadm, nikiel, ołów, rtęć), związki chloru, fluoru”.
Dla przykładu, spalając w domowym piecu 1 kilogram odpadów z polichlorku winylu PVC (butelki plastikowe, folie, skaj, itp.) wytwarzamy aż 280 litrów gazowego chlorowodoru, który w połączeniu z parą wodną tworzy kwas solny.
Szczególnie niebezpieczne są powstające przy spalaniu tworzyw sztucznych rakotwórcze i toksyczne związki chemiczne zwane dioksynami. ?Ich działanie jest podstępne. Polega na powolnym, ale skutecznym uszkadzaniu rozmnażających się komórek w organizmach żywych, uszkadzaniu narządów wewnętrznych, wywoływaniu wysypek alergicznych, działaniu mutagennym, rakotwórczym. Toksyczny wpływ na zdrowie może objawić się dopiero po kilkudziesięciu latach np. w postaci chorób nowotworowych” ? przestrzega Dyrektor Wydziału Kształtowania Środowiska ? Ewa Olszowska ? Dej. Szkodliwe substancje powstające podczas tego procesu powodują choroby, zwłaszcza u dzieci. Atakowany jest układ oddechowy, pojawiają się kaszel i duszności, mogą też wystąpić reakcje alergiczne na skórze.
Spalanie odpadów w przydomowych piecach to jedna z głównych przyczyn sezonowego pogarszania się powietrza w Krakowie. Szacuje się, że w naszym mieście stare piece emitują rocznie emitują 762 tony pyłu. Pyłu, na który składa się nie tylko dym węglowy, ale też cząstki pochodzące ze spalania śmieci.
Wykorzystywanie pieców domowych do spalania śmieci powoduje ponadto  uszkodzenia instalacji i przewodów kominowych. Związki chemiczne powstałe wskutek spalania odpadów z tworzyw sztucznych przyczyniają się do tworzenia tak zwanej sadzy mokrej i szklistej, która działa destrukcyjnie na ścianki przewodów kominowych. Trudno ją usunąć, a dodatkowo, jej zapalenie się w przewodzie kominowym jest groźne dla otoczenia i może spowodować pożar budynku.
Kraków był pierwszym polskim miastem, które rozpoczęło walkę ze spalaniem odpadów w piecach domowych. Regularne kontrole strażników miejskich, którym często towarzyszą inspektorzy z Wydziału Kształtowania Środowiska, prowadzone są od 2009 roku. Sprawdzany jest stan kotłowni grzewczych, w przypadkach wątpliwych mogą zostać pobrane próbki popiołu. Tylko w poprzednim sezonie grzewczym przeprowadzono łącznie 1 349 kontroli. W kilkuset przypadkach ujawniono proceder spalania odpadów, nałożono mandaty karne na kwotę 16 400 złotych, skierowano kilka wniosków do sądu.
W tym sezonie grzewczym działania kontrolne prowadzone są z jeszcze większą intensywnością. Od początku listopada 2012 roku do końca stycznia br. strażnicy miejscy przeprowadzili łącznie 1052 kontrole spalania odpadów. Na 99 posesjach obok funkcjonariuszy pojawili się inspektorzy z Wydziału Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Krakowa. W 90 przypadkach ujawniono nielegalne spalanie odpadów. Na osoby, które popełniły to wykroczenie strażnicy nałożyli 72 mandaty karne na kwotę 9 000 złotych, w 18 przypadkach wystarczyły pouczenia.
Straż Miejska ostrzega, że  w przypadku stwierdzenia palenia śmieci piecach, które nie są do tego przeznaczone grożą sankcje karne wynikające z art. 71 ustawy o odpadach. Grzywna może wynieść nawet 5 tys. złotych.
Prezydent Miasta od kilku lat apeluje do władz województwa małopolskiego o skorzystanie z obowiązujących przepisów prawnych i wprowadzenie uchwałą Sejmiku Wojewódzkiego zakazu stosowania paliw stałych na terenie Krakowa. Takie rozwiązanie pomogło by przyspieszyć likwidację działających jeszcze na terenie Krakowa starych pieców na węgiel.
Władze Krakowa liczą, że zakaz zostanie wprowadzony jeszcze w tym roku. Równolegle prowadzone są działania na rzecz pozyskania dodatkowych środków finansowych na wsparcie mieszkańców, którzy będą objęci obowiązkowym programem wymian pieców. W ciągu 5 lat Miasto chce pozyskać około 130 mln zł.